Almanya’nın en büyük mühendislik şirketi olan Fichtner Grubu’na ait Fichtner &Water Transportation’da Essen bölüm şefi (Değer Mühendisi - Value Management) olarak çalışan İnşaat Yüksek Mühendisi İmran Seviş, kendi alanında yaptığı çalışmalarla büyük takdir kazanıyor. Milyonluk rakamlar tutan projelerde ”Değer Mühendisliği” yaparak sektörde büyük tasarruf elde ediyor. Su yapıları alanında; baraj ve su yataklarının yeniden yapılandırılması, onarılması ve demiryollarının sağlamlaştırılması gibi projelerde ”tasarruf” projesi geliştiren İmran Seviş, devlete de milyonlarca Euro para kazandırıyor. Almanya genelinde geliştirdiği projelerle 7 kez birincilik ödülüne lâyık görilen İmran Seviş, savaşlar sonrası ekonomik sıkıntıya düşen ABD ve Japonya gibi zengin ülkelerin ”Değer Mühendisliği” sayesinde ekonomide milyarlarca Dolar tasarruf yaparak daha da geliştiklerini belirtti. Almanya ve bir çok ülkede mühendislere konferanslar vererek ”Değer Mühendisliği” dalında yeni mühendis ve menejerlerin yetiştirilmesini sağlıyor. Türkiye’de yapılacak yeni demir yolları, Kanal İstanbul ve havaalanları gibi projeler için şimdiden yaklaşık 400 ”Değer Mühendisi’sinin (Value Management) yetiştirilmesi gerektiğini belirten Seviş, ”Türkiye 2023 yılına kadar binden fazla HES (Hidro Elektrik Santralı) yapacak. Üniversitelerde bir an önce ”Değer Mühendisliği (Value Management) bölümü açılmalı ve ülkede para israf edilmemeli.” dedi. Su yapıları alanında Değer Mühendisliği’ni Almanya’da ilk uygulayan başarılı Türk mühendisi İmran Seviş HABER gazetesinin sorularını cevaplandırdı.Değer Mühendisliği ve Değer Menajerliği’nin ne olduğunu kısaca açıklar mısınız?Değer Mühendisliği; İngilizce’de “Value Management’’ son 60 yılın en etkin menajerlik sistemidir. “Value Management” inşaat alanında genellikle Value Engineering (Değer Mühendisliği) olarak kullanılır. Değer Mühendisliği bir ürün, hizmet, süreç veya sistem maliyetini iyileştirmek üzere kullanılan ekip çalışmasını yönetme, sistematikleştirme ve geliştirme fonksiyonudur.Değer Mühendisliği sisteminin temeli, II. Dünya Savaşı sırasında ekonomik sıkıntıya düşen Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD), General Electric`de çalışan Lawrence D. Miles tarafından maliyetleri düşürerek tasarruf etme amacıyla atılmıştır. ABD de yapılan Değer Mühendisliği çalışmaları sonucunda milyarlarca Dolar tasarruf sağlanmış ve 1996 yılında Değer Mühendisliği’nin kamu alanında uygulanması zorunlu kılınarak o dönemin başkanı Clinton’nun imzasıyla yasa haline getirilmiştir. ABD inşaat sektöründe bu gün itibarı ile 35 ülkede Değer Mühendisliğini uygulamaktadır. Bu da ABD’nin dünya çapında rekabet gücünü oldukça yükseltmiştir.Almanya ve Türkiye Değer Mühendisliği konusunda ne durumda?Almanya, Değer Mühendisliği’ni 1960 dan sonra makina ve elektronik parçaların geliştirilmesinde büyük bir başarı ile uygulamaya başladı. İnşaat alanında ise Değer Mühendisliği’nin önemi, Almanya’da ancak son yıllarda anlaşılmıştır. Türkiye’de de ise bu konuda yabancı kaynaklara dayalı olarak yapılan yayınların dışında uygulamaya yönelik bir çalışma görülmemektedir.Almanya’da inşaat sektöründe Değer Mühendisliği alanında ilk çalışmaları 10 yıl önce siz başlattınız. Bu çalışmalardan kısa bir kaç örnek alabir miyim?Evet, ilk projem demiryolları su toplama tesisleri konusunda idi. Hatta bu konuda Değer Mühendisliği çalışmaları ile %30 daha ekonomik yeni teknolojiler geliştirdik. Özellikle son 10 yılda barajlar, nehir islahı, arıtma tesisleri, pompa istasyonları ve köprü gibi konularda 17 Değer Mühendisliği proje calışmam oldu. Bu projelerde toplam 142 milyon Euro tasarruf etme şansı yakalandı. Bu da toplam maliyetin ortalama % 18’sine denk gelmektedir. Önce bu konuyu tanıtmak ve ekonomiye olan katkılarını anlatmak lazım. Bu konuyu tanıtmak için yoğun bir çalışma gerekiyor. Ayrıca bu proje calışmaları kapsamında en iyi sonuçları alabilmek için hazırladığımız programlarla 50 kamu yöneticisine eğitimler verdik. Almanya’da inşaat sektöründe Değer Mühendisliği konusu pek bilinmiyor. Ama ilgi her geçen gün hızlı bir şekilde artıyor.Son günlerde kamuoyunu meşgul eden Berlin Havaalanı, maliyetinin 4 katından fazla artması konusundaki görüşleriniz?Berlin Havaalanı’nın maliyeti 2004 yılında 1,7 milyar Euro olarak ve inşaatın bitimi de 2011 yılında öngörülmüştü. Son yapılan tahminler Berlin Havaalanı’nın açılışını 2017 yılında ve maliyetinin de yaklaşık 8 milyar Euro’ya çıkacağını göstermektedir. Bu durumun başlıca nedenleri şunlardır:• Menajerlik yapısının yetersizliği.• Planlama hatası, yangından korunma sistemlerinin yanlış planlanması. • Mali hesaplarda yapılan hatalar. • İhale hazırlıklarında yapılan hatalar.Bu gibi problemlerin çözümü de Değer Mühendisliği’nin çalışma alanına giriyor. Burada Değer Mühendisliği’ni ilk tasarım safhasından itibaren uygulamak en iyi sonuçları verirDeğer Mühendisliği nasıl yapılır ve bu programı uygulayan mühendisin ne gibi özellikleri olması gerekir? Değer Mühendisliği bir ekip işidir. Önce yapılacak projeye uygun bir ekibin oluşturulması ve bu ekibin yapılacak çalışmalar konusunda eğitilmesi ve motive edilmesi gerekli. Modern Değer Mühendisliği’nin 10 aşamadan oluşan bir çalışma programı vardır. En iyi sonuçların alınabilmesi için bu programın tamamının çok titiz bir şekilde uygulanması gerekmektedir. Herşeyden önce Değer Mühendisliği çok tecrübe ve iyi bir menajerlik isteyen bir konudur. Değer Mühendisliği’nin Türkiye ekonomisine ne gibi katkıları olur? Değer Mühendisliği ABD ve Japonja’da olduğu gibi ülkemizin ekonomisine büyük faydalar sağlar. Yapılan yatırımlar daha ekonomik, etkili ve verimli olur. Türk firmalarının uluslararası alanda rekabet gücü artar.Türkiye’de Değer Mühendisliği’nin uygulanmasi için neler yapılmalı? Değer Mühendisliği’nin kamu alanında uygulanması için, bir yasanın çıkartılması; Türkiye’nin uluslararası alanda rekabet gücünü yükseltir. Aynı zamanda çevreyi korur ve sosyal açıdan büyük bir kazanımlar sağlamış olur. Geleceğin Türkiye’sinde, üniversitelerde Değer Mühendisliği ve menajerlik eğitimi verilmesi gereklidir.Türkiye’de hangi inşaat alanlarında Değer Mühendisliği uygulanabilir? Müstakil bir ev yapımından, uluslararası bir havaalanına kadar olan projelerin hepsinde uygulanabilir. Belediyelerde Değer Mühendisliği büyük kazanımlar sağlar.Son olarak Türkiye’den size ortak bir çalışma teklifi gelirse ne dersiniz? Olumlu bakarım.Teşekkür ederim.Röportaj: Fikret Yola/ EssenImran Seviş Kimdir?Ankara ve Almanya’nın Aachen şehrinde mühendislik fakültelerini bitirdi. Aachen’daki yüksekokulda su yapıları bölümünde 6 yıl yardımcı asistanlık yaptı. 25 yıldan beri de ”su yapıları”, özellikle barajlar konusunda proje calışmalarıyla tanınıyor. Bu alanda açılan toplam 8 yarışmada 7 birincilik aldı. Ayrıca; 2010 ylında Almanya’da Saksonya Devlet Ödülü’ne layık görüldü. İnşaat alanındaki 40 yıllık deneyiminin son 10 yılını ’’Değer Menajeri’’ olarak sürdürmekte. Fırsat buldukça da muhtelif şehirlerde ve üniversitelerde konferanslar veren Almanya’nın ilk Değer Mühendisi İmran Seviş, dünyada ilk on sırada bulunan uluslararası bir mühendislik firmasında, Kuzey Ren Vestfalya Eyaleti Su Yapıları Bölüm Sorumlusu olarak çalışıyor.  Anahtar kelimeler: Değer Mühendisliği, Fonksiyon Analizi, Entellektüel Sermaye, Bilgi Yönetimi, İşletme Ağacı.