Duisburg’un Wanheimerort semtinde; 26 Ağustos 1984’de kundaklama sonucu Satır ve Turhan ailelerine mensup yedi Türk kökenli insanın öldüğü ırkçı saldırıyı, mağdurları ve vefat edenleri olayın gerçekleştiği yerde andı. Belediye başkanının katılmadığı törende  DİTİB Duisburg Wanheimerort cemiyet binasına anı plaketi asıldı.

26 Ağustos 1984 gecesi kundaklama sonucu Ferdane Satır (40 yaşında) Çiğdem Satır (7 yaşında) Ümit Satır (5 yaşında) Songül Satır (4 yaşında) Zeliha Turhan (18 yaşında) Rasim Turhan (18 yaşında) Tarık Turhan (52 günlük bebek) yangında hayatlarını kaybettiler.

'Yangından sonra kimse bizimle ilgilenmedi'

     Anıtın açılış töreninde ağıtlar yakılarak göz yaşları dökülüp, mağdurların anısına konuşmalar yapıldı.Anma töreninde mağdur aile adına Satır ve Turhan aileleri mensupalarından  (Aynur ve  Remziye) duygusal bir konuşma yaptılar. Aynur Satır, 'yangından sonra hiç bir yetkili bize ne haldesiniz, bir ihtiyacınız var mı diye sormadı. Zaten yangın ırkçı saldırı olarak kayıtlara geçmedi. Adi suç kayıtı olarak ele alındı. Son beş seneden bu yana olayla ilgilenilmeye başlandı.' Anıt programnına katılan duisburg belediye başkan yardımcısı Edeltraud Klabuhn, 'Bu dehşet veren olayda belediye olarak mağdur ailelerin yanındayız.'

 Solingen ve Mölln yangınlarından çok önce gerçekleşen “1984 Yangını” toplumsal hafızada yeterince yer almadı.

 1980’li yıllarda ekonominin küçülmesi nedeniyle başlayan ırkçılık‚ “Türken Raus‘ söylemiyle zirve yaptı. 1983’te iktidara gelen dönemin Kohl hükümeti (CDU-FDP koalisyonu) bu nedenle geri dönüş teşvik yasasını çıkardı (Rückkehrförderungsgesetz) ve Almanya’dan 400.000’in üzerinde Türk bu vesileyle Türkiye’ye kesin dönüş yapmıştı. Duisburg-Hüttenheim, Wanheim ve Wanheimerort’tan çok sayıda Türk aile geri dönüş teşviklerinden yararlanarak Türkiye’ye kesin dönüş yaptılar.  Ancak siyasi söylem yabancı düşmanlığını körükledi ve 1984 yangını bu dönemin acı sonuçlarından birisi olarak gerçekleşti.

Uzun süre mücadele edildi 

      2019 yılından itibaren mağdur ailerlerle ile birlikte hareket eden 'Initiative 26 August 1984 Duisburg‘ adlı oluşum konuyu tekrar basın aracılığı ile gündeme getirdi ve olayın ırkçı yönünün hukuken yeterince irdelenmediği görüşünü savundu. İnisiyatif girişimi ailenin mağduriyetten dolayı tanzim edilmesi ve yangının devlet düzeyinde anılmasını talep etti. Bu çerçevede ortaya koyduğu eylem önerilerinin bir tanesi Duisburg Wanheimerort’ta DİTİB Türk İslam Cemiyeti Duisburg’a ait binanın cephesinde mağdurları anmak adına bir plaketin monte edilmesine yönelikti. Bina 1996 senesinden bu yana mülkiyet olarak DİTİB Duisburg-Wanheimerort'a ait.

     DİTİB Cemiyet Başkanı Adnan Mavi: ‘1984 yangının anılmasını kendi imkânlarımızla 2009 yılında başlattık. Anma etkinliklerini ve girişimlerini de ilkelerimiz çerçevesinde destekliyoruz. 1984 yangını  'ANI' plaketinin mağdurları andığı gibi, bir daha böylesi insanlık suçlarının ve ırkçı eylemlerin yaşanmaması hususunda hassasiyet oluşturacağını umuyoruz.‘

    Programa; Solingen, Köln ve Münih ırkçı saldırılarında yakınlarını kaybeden aileler de katıldı.

Haber: Ali Osman DOĞAN / Fotoğraflar: Hayrettin Özcan / DUP AJANS / DUISBURG