Türkiye Avrupa İlişkileri ve Demokrasi Araştırmaları Enstitüsü’nün yapmış olduğu kapsamlı araştırmada Almanya’da yaşayan Türklerin Alman basınına güvenmediği, tarafız bulmadığı, olumsuz Türkiye ve Türk algısının birinci derecede sorumlusu olduğunu kabul ettiği ortaya çıktı.  Aynı zamanda Almanya’daki Türklerin, Almanca ve Türkçe yayın yapan alternatif ve güçlü medya arayışında olduğu ortaya çıktı.

1350 kişiyle online anketlerle ve 49 kişiyle yüz yüze yapılan söyleşilerle şekillenen çalışma 12-19 Nisan tarihleri arasında gerçekleşti. Ankette Almanya Türk toplumunun (örneklemelerin) sosyal ve ekonomik konumu sorulmakta ve buna göre 'Almanya Basınında Türklere Karşı Irkçılık ve Türkiye Karşıtlığı‘ ölçülmektedir. Almanya Türklerinin sosyal ve ekonomik yapısına uygun bir veri bankasının oluştuğu ankette, Türk toplumunun Almanca yayın yapan basına yönelik tepkileri ve beklentileri yüzde 2,5‘lik bir yanılma payıyla ortaya çıkarıldı.

Almanya Türklerinin birinci gündemi toplumsal kabul

Çalışmaya göre Almanya Türk toplumu, Almanya’nın birinci derecede gündeminin basın  ve çok kültürlülüğün yerleşik düzen (establishment) tarafından kabul edilmediği sorunsalı olduğu ortaya çıktı. Ekonomik sorunlar algı ve kabul edilme sorununun çok gerisinde gelmesi dikkat çekti. Türk toplumunun içinde bulunduğu sosyal katman dikkate alındığında bu dikkat çeken bir sonuçtur. Nitekim Almanya Türk toplumunun yüzde 59,4’ü Almanya’da Türk kimliği ile kabul edilmediğini düşünüyor.  İnsanların yüzde 84,8’i Almanya’daki Türkiye ve Türk imajını doğru bulmadığını belirtiyor.

Türkler, gündemi internetten takip ediyorlar

Almanya Türk toplumu zamanın ruhuna uygun olarak Türkiye ve Almanya gündemini en fazla internetten takip ediyor. Medya türü olarak televizyon ve yazılı basın, internet medyasının ardından geliyor. Almanya Türk toplumunun en az tercih ettiği haber edinme biçimi de radyo haberleridir.  

Türkler hakkındaki algının sorumlusu basın ve siyaset

Almanya Türkleri Almanya’da Türkiye ve Türkler hakkındaki algının basın (yüzde 45,5) ve siyaset (yüzde 30,3) kurumları tarafından oluşturulduğunu düşünüyor.

Almanya’daki Türklerin yüzde 97’si Almanya basınında Türkiye hakkındaki haberleri ve yorumları tarafsız bulmuyor.  Özellikle Cumhurbaşkanı Erdoğan hakkında çıkan haberlerin, Türkiye’nin güncel, politik ve ekonomik sorunları ve Türkiye’de insan hakları ve demokrasi konulu haberlerin taraflı olduğunu ve bilinçli saptırma içerdiği Türk toplumu tarafından belirtiliyor.

Benzer bir şekilde İslam algısının olumsuz olmasında da basının sorumlu olduğunun altı çiziliyor. Ankete katılanların yüzde 90,6’sı Alman basınında İslam ve Müslümanlar hakkındaki haberleri ve yorumları tarafsız bulmuyorlar. Ankete katılanların yine yüzde 81,8’i  Almanya basınında İslam  konulu yayınların 11 Eylül sonrası olumsuza döndüğünü, yüzde 12,1 ise Alman basınında 11 Eylül öncesi de benzer İslam karşıtlığının olduğunu söylüyor.

Almanya Türkleri Bild ve Welt gazetelerini tarafsız ve güvenilir bulmuyor

Türkler Alman basınında yerleşik elit gazeteleri daha güvenilir bulurken özellikle Bild ve Welt gibi bulvar gazeteleri (yüzde 63,6 oranında) güvenilir bulunmuyor.  Türklerin yüzde 51,5’i Alman basınının birincil özelliğini Türkiye ve Türk karşıtı olmasıyla betimliyor.

Metin Arkış: Almanya Türkleri Alman medyasına güvenmiyor, iki dilli, alternatif ve güçlü bir medya talebini ortaya koyuyor

Türkiye Avrupa İlişkileri ve Demokrasi Araştırmaları Enstitüsü adına konuyu yorumlayan kurum başkanı Metin Arkış ‘Almanya Türklerinde Alman basınına yönelik ciddi güvensizlik sorunu var. Nesnel olarak bakıldığında Alman medyası gerçekten Türkiye ve Türkler hususunda olumsuz algı oluşturmada en güçlü rolü oynuyor. Toplumsal birlikteliğe ve Türklerin toplumla daha iyi derecede intibakına mani oluyor.

Türk toplumunun basın hürriyeti konusunda demokratik tavrı var

Buna rağmen Türk toplumu basın hürriyetini sorgulamıyor. Yani Türk toplumunun demokratik refleksleri ve demokrasi kültürü oldukça güçlüdür. Türk toplumunun yüzde 79,8,’i olumsuz yayın yapılsa da basın hürriyetinin sorgulanmaması gerektiğini düşünüyor. Metin Arkış bu veriler ışığında Almanya Türk toplumunun haklı bir talebinin gündeme geldiğini belirtiyor ve Türklerin yüzde 90,9’unun GEZ (Televizyon ve Radyo) vergilerinin aynı zamanda Türkçe yayınlar için de kullanılması gerektiğine inandığını söylüyor. Metin Arkış bunun aynı zamanda Avrupa yerel diller anlaşmasına ve kültürel değerleri koruma prensibine de uygun bir yaklaşım olacağının altını çiziyor.  Metin Arkış: ‘Almanya Türk toplumu, Alman medyasında kendini bulamıyor ve Alman medyasını aşırı taraf buluyor.’ diyor.

Türkçe ve Almanca yayın yapan güçlü bir medya yapılanması henüz gerçeklikten uzak olduğu için Almanya’daki Türk medyamız desteklenmeli

Bu bakımdan Almanya Türk toplumunun yüzde 87,9’u alternatif bir Almanca medya özlemindedir. Almanca ve Türkçe yayın yapan, Almanya gündemini alternatif bir bakış açısıyla değerlendiren medya ise henüz realitemizin uzağındadır. Yerel düzeyde Türkçe yayın yapan gazetelerimiz, internette yayın yapan gazetelerimiz ve az sayıda Avrupa merkezli Türk televizyon kuruluşunun kaliteli ve donanımlı Almanca yayın yapan konuma gelmesi yönünde destek sağlanması gerekmektedir.